Đấu nối điện là một công việc đòi hỏi độ chính xác cao để đảm bảo an toàn điện và hiệu suất hoạt động của hệ thống. Tuy nhiên, nhiều thợ điện vẫn mắc phải những lỗi phổ biến trong quá trình thi công, gây ra nguy cơ chập cháy, rò rỉ điện và giảm tuổi thọ thiết bị. Trong bài viết này, Trần Phú sẽ chỉ ra 10 lỗi đấu nối điện thường gặp và cách khắc phục đúng kỹ thuật, mời bạn tìm hiểu.
1. Đấu dây xoắn không đúng kỹ thuật
Lỗi phổ biến là chỉ xoắn tay mà không cố định bằng thiết bị chuyên dụng, không hàn thiếc hoặc bọc cách điện kỹ. Hậu quả dẫn đến mối nối dễ lỏng, gây phát nhiệt và chập cháy, đồng thời làm hao tổn điện năng.
Cách khắc phục: Cần dùng đầu nối chuyên dụng như domino, kẹp wago, hàn thiếc chắc chắn và bọc băng keo cách điện chất lượng cao.
2. Không sử dụng hộp đấu nối hoặc ống bảo vệ
Nhiều thợ điện để mối nối trần không được bảo vệ hoặc đấu dây trong tường mà không dùng ống luồn. Điều này khiến dây dễ bị hư hỏng do môi trường ẩm hoặc côn trùng cắn, tăng nguy cơ rò rỉ điện, chập cháy.
Cách khắc phục: Luôn đặt mối nối trong hộp điện an toàn và sử dụng ống luồn dây điện đạt chuẩn TCVN 9208:2012.
3. Đấu nhầm dây pha và dây trung tính
Một lỗi phổ biến là nhầm lẫn giữa dây pha (L) và dây trung tính (N) khi đấu nối. Hậu quả có thể gây giật điện khi sử dụng thiết bị hoặc thiết bị hoạt động không đúng công suất.
Cách khắc phục: Cần dùng đồng hồ đo điện hoặc bút thử điện để kiểm tra trước khi đấu dây, đồng thời tuân theo tiêu chuẩn TCVN 7447 với dây pha thường có màu đỏ/nâu/đen và dây trung tính có màu xanh dương.
4. Chọn tiết diện dây không phù hợp
Nếu sử dụng dây có tiết diện nhỏ hơn tải tiêu thụ, dây sẽ bị quá nhiệt và vỏ cách điện có thể bị chảy.
Cách khắc phục: Cần chọn tiết diện dây phù hợp với công suất tải theo bảng tiêu chuẩn, ví dụ dây 1.5 mm² cho thiết bị từ 1000 – 2000W, dây 2.5 mm² cho thiết bị từ 2000 – 3500W.
5. Không siết chặt ốc vít tại cầu dao, CB, ổ cắm
Một số thợ điện siết ốc vít không chặt khi đấu dây vào CB hoặc cầu dao, dẫn đến tiếp xúc kém và dễ phát nhiệt gây cháy mối nối.
Cách khắc phục: Cần dùng tua vít lực hoặc kìm siết chặt và kiểm tra lại bằng cách kéo nhẹ dây sau khi siết.
6. Không sử dụng đầu cos hoặc bấm cos không chặt
Đấu dây trực tiếp vào CB hoặc thiết bị mà không dùng đầu cos có thể khiến dây dễ bị lỏng và tiếp xúc điện kém.
Cách khắc phục: Nên dùng đầu cos phù hợp với tiết diện dây và bấm cos chắc chắn bằng kìm chuyên dụng.
7. Dùng băng keo điện kém chất lượng
Nhiều thợ điện sử dụng băng keo trôi nổi, không chịu nhiệt tốt, dẫn đến bong tróc và mất cách điện sau thời gian dài.
Cách khắc phục: Nên chọn băng keo của các thương hiệu uy tín như 3M, Nitto, Sino với khả năng chịu nhiệt tốt từ 80 – 105°C.
8. Không lắp CB riêng cho thiết bị công suất lớn
Một lỗi phổ biến là dùng chung CB tổng cho nhiều thiết bị công suất lớn, khiến CB tổng bị quá tải hoặc nhảy liên tục.
Cách khắc phục: Cần lắp CB riêng theo công suất từng thiết bị, ví dụ máy lạnh 2000 – 5000W cần CB 20A – 32A, bếp từ 4000 – 6000W cần CB 32A – 40A.
9. Không nối đất cho thiết bị
Thiếu dây tiếp địa cho thiết bị kim loại có thể gây nguy hiểm nếu rò điện.
Cách khắc phục: Theo tiêu chuẩn TCVN 4756:1989, điện trở đất phải ≤ 4Ω để đảm bảo an toàn.
10. Đi dây không gọn gàng, không có sơ đồ rõ ràng
Đi dây lộn xộn, không có ký hiệu gây khó khăn khi bảo trì, sửa chữa.
Cách khắc phục: Sắp xếp dây theo máng cáp, ống luồn hoặc khay cáp và đánh dấu dây bằng nhãn màu hoặc ký hiệu theo sơ đồ.
Việc đấu nối điện sai kỹ thuật không chỉ làm giảm hiệu suất hệ thống mà còn tiềm ẩn nguy cơ chập cháy, gây mất an toàn điện. Hy vọng bài viết này sẽ bạn nhận diện và khắc phục các lỗi sai phổ biến để đảm bảo chất lượng công trình và an toàn cho người sử dụng.