Relay trung gian là gì? Cấu tạo, nguyên lý, các loại relay phổ biến

Relay trung gian được sử dụng rất nhiều trong ngành điện tử và điện công nghiệp với vai trò vô cùng quan trọng. Vậy nó có cấu tạo như thế nào, nguyên lý hoạt động ra sao và có những loại nào phổ biến. Thông qua bài viết sau đây, cơ điện Trần Phú sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ các thông tin về loại relay này.

1. Relay trung gian là gì?

Relay trung gian hay còn gọi là rơ le trung gian, là một thiết bị điện tử có chức năng chuyển mạch tín hiệu điều khiển và khuếch đại chúng với kích thước nhỏ. Trong sơ đồ điện, relay được lắp ở vị trí trung gian. Cụ thể hơn, relay nằm giữa thiết bị điều khiển công suất nhỏ và thiết bị điều khiển công suất lớn.

Khi lắp ráp các mạch điều khiển sử dụng relay trung gian thì sẽ có một số ký hiệu relay. Bạn cần hiểu rõ ký hiệu relay đó là gì để lựa chọn loại thích hợp và giúp cho quá trình lắp đặt trở nên dễ dàng hơn:

• SPDT (Single Pole Double Throw): Đây là ký hiệu của relay có một cặp tiếp điểm thường đóng và hở. Cặp tiếp điểm này có 1 đầu chung.

• DPDT (Double Pole Double Throw): Đây là ký hiệu của relay có hai cặp tiếp điểm. Mỗi cặp tiếp điểm thường đóng và hở, đồng thời cũng có 1 đầu chung.

• SPST (Single Pole Single Throw): Đây là ký hiệu của relay có một tiếp điểm thường hở.

• DPST (Double Pole Single Throw): Đây là ký hiệu của relay có 2 tiếp điểm thường hở.

​

Relay trung gian

2. Cấu tạo, nguyên lý hoạt động của relay trung gian

Relay trung gian có cấu tạo và nguyên lý hoạt động không quá phức tạp, cụ thể như sau:

Cấu tạo của relay 

Relay được cấu tạo bởi cuộn hút và mạch tiếp điểm. Trong đó, cuộn hút hay còn gọi là nam châm điện gồm có lõi thép động, lõi thép tĩnh và cuộn dây. Trong đó, cuộn dây được dùng để cuộn cường độ và điện áp. Còn lõi thép sẽ được định vị bằng vít điều chỉnh găng bởi lò xo. Mạch tiếp điểm gồm có tiếp điểm thuận và tiếp điểm nghịch. Tiếp điểm nghịch có nhiệm vụ là đóng cắt tín hiệu thiết bị tải với dòng nhỏ được cách ly với cuộn hút.

Nguyên lý hoạt động của relay trung gian

Khi dòng điện chạy qua, relay trung gian sẽ đi qua cuộn dây của nam châm điện bên trong và tạo ra một từ trường hút. Sau đó, từ trường sẽ tác động lên một đòn bẩy bên trong để đóng, mở tiếp điểm điện. Từ đó, trạng thái đóng mở của relay cũng sẽ thay đổi theo. Tùy vào thiết kế của relay mà số tiếp điểm điện sẽ thay đổi khác nhau.

Bên cạnh đó, relay trung gian có 2 mạch hoạt động độc lập với nhau. Một mạch sẽ điều khiển cuộn dây relay để dòng chảy có thể đi qua hoặc không đi qua cuộn dây. Mạch còn lại sẽ điều khiển dòng điện để xem xét dòng điện có đi qua được relay hay không. 

3. Các loại relay trung gian

Hiện nay trên thị trường, relay được chia thành nhiều loại khác nhau để phù hợp với từng mục đích sử dụng. Sau đây là một số relay phổ biến:

Relay trung gian theo số vôn

Relay theo số vôn nghĩa là dựa theo số vôn để phân biệt. Hiện nay, có các loại relay trung gian theo số vôn là relay 12V, relay 220V, relay 380V, trong đó:

• Relay trung gian 12V: Là thiết bị điều khiển có vai trò như một công tắc. Loại relay thích hợp để sử dụng cho các thiết bị dân dụng, giúp hạn chế tối đa nguy cơ hỏng hóc, cháy nổ.

• Relay trung gian 220V: Gồm 2 mạch độc lập relay trung gian 220V. Kết cấu của relay không quá phức tạp giúp người dùng có thể dễ dàng lắp đặt và bảo dưỡng trong quá trình sử dụng. Bên cạnh đó, relay 220V sở hữu nhiều lượng tiếp điểm, có thể vừa đóng vừa mở. Vì vậy, nó thường được dùng để truyền tín hiệu khi relay chính không đảm bảo được khả năng ngắt.

• Relay trung gian 380V: Có khả năng chịu tải lên đến 100A với thời gian tác động chỉ 0.1 giây. Loại relay này thích hợp sử dụng cho thiết bị công nghiệp.

​

Cùng tìm hiểu các loại relay trung gian

Relay trung gian theo chân

Relay trung gian theo chân được phân loại dựa trên số lượng chân của loại relay đó. Trong đó, các loại relay chân được sử dụng nhiều là:

• Relay trung gian 11 chân: Có nhiệm vụ chính là chịu tải trung gian cho các cảm biến. Ngoài ra, loại relay còn được dùng làm các mạch tự giữ, mở, bật với thiết kế có nhiều tiếp điểm xung quanh.

• Relay trung gian 14 chân: Có tổng 4 cặp tiếp điểm. Nó được nhiều người sử dụng bởi có công dụng tuyệt vời và mang lại sự an toàn cho hệ thống dòng điện dân dụng và dòng điện công nghiệp.

4. Relay có ứng dụng gì?

Relay trung gian có số tiếp điểm khá nhiều, có thể đóng và mở. Do đó, nó thường được sử dụng để truyền tín hiệu khi relay chính không đảm bảo được khả năng đóng, ngắt. Bên cạnh đó, thiết bị còn được dùng để chia tín hiệu đến nhiều bộ phận khác từ một relay chính trong sơ đồ mạch điện điều khiển.

Relay trung gian thường dùng để truyền tín hiệu cho bộ phận mạch phía sau bằng cách làm phần tử đầu ra. Nó còn có thể cách ly được điện áp khác nhau giữa phần chấp hành và phần điều khiển. Ngoài ra, relay được sử dụng để truyền tín hiệu cho bộ phận. Tuy nhiên, người ta chỉ dùng cho việc truyền tín hiệu hay dòng điện giá trị từ vài Ampe trở xuống. Còn đối với dòng điện lớn hơn có tích hợp buồng dập hồ quang thì phải dùng contactor.

Thông qua bài viết trên đây, cơ điện Trần Phú đã cung cấp cho bạn một số thông tin về relay trung gian. Hy vọng rằng với những thông tin trên, bạn sẽ hiểu hơn về chủ đề này. Nếu bạn có nhu cầu mua các loại dây, cáp điện thì hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 0898.41.41.41 để được tư vấn nhé.

>> Tham khảo: Chu kỳ dòng điện xoay chiều và một số thông tin về dòng xoay chiều

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Công ty Cổ phần Cơ điện Trần Phú

• Trụ sở: Số 41 phố Phương Liệt - Quận Thanh Xuân - TP Hà Nội
• Địa chỉ văn phòng: Số 1 Trần Danh Tuyên - Phường Phúc Lợi - Quận Long Biên - TP Hà Nội
• Nhà máy: KCN Viet Nam Singapore (VSIP) – Xã Cẩm Điền – Huyện Cẩm Giàng – Tỉnh Hải Dương
• Hotline: 0898.41.41.41
• Email: contact@tranphu.vn
• Fanpage: https://www.facebook.com/TRANPHU