Tụ chống sét là gì? Cách đọc thông số tụ chống sét

Tụ chống sét là linh kiện đang được sử dụng rất phổ biến để giúp bảo vệ mạch điện khỏi hiện tượng quá tải điện áp. Trên thân của tụ sẽ ghi các thông số kỹ thuật để cho biết tụ hoạt động như thế nào. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách đọc thông số tụ chống sét. Vì vậy, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn biết cách đọc và hiểu được các thông số này. 

Tụ chống sét là gì?

Tụ bảo vệ quá áp hay tụ chống sét là một loại điện trở đặc biệt được sử dụng để bảo vệ mạch điện và thiết bị điện khi nguồn điện có điện áp tăng cao đột biến trong thời gian ngắn. Bên cạnh đó, thiết bị này được lắp đặt ở vị trí kết hợp trực tiếp với mạch điện để ngăn hiện tượng xung áp gai và xung áp cao với mục đích bảo vệ hệ thống điện. 

Tụ chống sét

Phân loại tụ chống sét

Tụ điện chống sét sẽ được phân chia thành các loại khác nhau dựa vào vật liệu dùng để làm phần thân của thiết bị này. Dưới đây là những loại tụ chống sét đang được sử dụng phổ biến nhất hiện nay: 

• Tụ chống sét oxit kim loại hay MOV là loại tụ có thân được làm từ oxit kim loại. Vật liệu này sẽ chứa khoảng 90% hạt kẽm oxit và 10% là các loại oxit của kim loại khác. 

• Tụ chống sét Silicon Carbide hay SIC là loại tụ có phần thân được làm bằng vật liệu Silicon Carbide. Loại tụ này hiện đang được ứng dụng chủ yếu cho các thiết bị có mức năng lượng lớn hoặc sử dụng ở mức điện áp cao. 

Nguyên lý hoạt động của tụ chống sét

Tụ chống sét gồm có 2 chân để mắc nối tiếp với 2 cực của nguồn nuôi thông qua cầu chì. Bên cạnh đó, thiết bị này cũng sẽ được mắc song song với mạch điện cần được bảo hệ trong hệ thống. Từ cách mắc nối này làm cho tụ chống sét có nguyên lý hoạt động như sau. 

Ở mức điện áp cho phép, thiết bị này có điện trở kháng tương đối lớn lên đến hàng Mega Ohm. Một trong những đặc tính nổi bật của tụ chống sét là dẫn điện hoàn toàn khi có tia sét đánh vào hoặc điện áp tăng đột ngột làm cho nguồn điện áp vào cao hơn giá trị sản xuất của thiết bị.

Khi tụ chống sét dẫn điện hoàn toàn thì dòng điện sẽ không chạy qua mạch điện, từ đó gây ra hiện tượng ngắn mạch và đứt dây cầu chì. Khi dây chảy trong cầu chì bị đứt sẽ làm ngắt nguồn điện, nhờ vậy vừa không làm ảnh hưởng đến mạch điện mà vừa bảo vệ an toàn cho các thiết bị và hệ thống điện. Trong trường hợp này để mạch điện có thể hoạt động trở lại, bạn chỉ cần thay cầu chì và tụ chống sét mới. 

>> Tham khảo: Cuộn cảm và cuộn kháng khác nhau như thế nào?

Cách đọc thông số tụ chống sét 

Tuy là một điện trở đặc biệt nhưng thông số quan trọng nhất của thiết bị này là điện áp kẹp và không được tính bằng công suất hoặc đơn vị Ohm. Điện áp kẹp là một đại lượng cho biết mức điện áp tối đa trong một thiết bị bảo vệ và cho thấy được khả năng ngăn chặn sự gia tăng điện năng của tụ trong mạch điện. 

Giá trị của thông số này càng thấp, khả năng bảo vệ của tụ chống sét càng cao và ngược lại, mức điện áp kẹp càng cao, khả năng bảo vệ của tụ càng thấp. Nếu nguồn điện có hiệu đến thế 230 Volt thì nên sử dụng điện áp kẹp có giá trị 275 Volt để giúp bảo vệ mạch được tốt nhất. 

Thông số của tụ chống sét thường được in trên thân tụ, ngay sau giá trị của điện dung. Thông số này sẽ được đọc dựa trên ký hiệu được ghi trên tụ. Ví dụ, đối với tụ bảo vệ 100 Volt, trên thân của tụ sẽ có ký hiệu là 14D201K, ký hiệu thống số trên mỗi tụ sẽ khác nhau tùy thuộc vào mức điện áp mà tụ bảo vệ. Đây cũng là trị số thể hiện mức điện áp cực đại mà thiết bị có thể chịu được, nếu vượt qua mức điện áp này tụ sẽ bị nổ và hư hỏng ngay. 

Tìm hiểu cách đo tụ chống sét

Cách đo tụ chống sét bằng đồng hồ vạn năng 

Để đo tụ chống sét bằng đồng hồ vạn năng được một cách dễ dàng, bạn có thể tiến hành theo các bước cơ bản sau đây: 

• Bước 1: Trước khi tiến hành đo, bạn cần ngắt điện từ ở tất cả các thiết bị. 

• Bước 2: Sau khi điện từ đã được ngắn, bạn xác định vị trí của tụ trong mạch bằng cách sử dụng tua vít để mở mạch điện ra. Sau đó, bạn quan sát xem tụ có gặp phải hiện tượng như cháy, đứt hoặc hư hỏng gì hay không, nếu có thì phải tiến hành thay mới ngay. 

• Bước 3: Nếu kiểm tra bằng mắt thường không thấy hiện tượng hư hỏng nào, bạn nên tháo rời tụ ra bên ngoài để tiến hành đo điện trở của tụ. 

• Bước 4: Khi tụ đã được đưa ra bên ngoài, bạn sử dụng đồng hồ vạn năng để đo điện trở xem thiết bị có đang hoạt động tốt không. 

• Bước 5: Bạn đo bằng cách chỉnh thang đo trên đồng hồ đến mức điện trở 1000 Ohm và đặt 2 đầu đo vào 2 chân của tụ chống sét. 

• Bước 6: Kết quả sẽ hiển thị trên màn hình LCD. Nếu giá trị điện trở lớn thì chứng tỏ tụ vẫn hoạt động tốt và ngược lại, điện trở thấp tức là tụ đã bị hư hỏng và cần thay mới. 

• Bước 7: Lắp tụ trở lại mạch và khởi động lại thiết bị. 

Bài viết cách đọc thông số tụ chống sét trên đây của Cơ điện Trần Phú đã cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết giúp bạn hiểu và đọc được thông số này. Những thông tin hữu ích khác vẫn luôn được cập nhật trên trang web của Trần Phú, bạn hãy theo dõi để không bỏ lỡ nhé. Nếu bạn có nhu cầu mua các thiết bị điện chất lượng, hãy liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau đây: 

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Công ty Cổ phần Cơ điện Trần Phú

Trụ sở: Số 41 phố Phương Liệt - Quận Thanh Xuân - TP Hà Nội

Địa chỉ văn phòng: Số 1 Trần Danh Tuyên - Phường Phúc Lợi - Quận Long Biên - TP Hà Nội

Nhà máy: KCN Viet Nam Singapore (VSIP) – Xã Cẩm Điền – Huyện Cẩm Giàng – Tỉnh Hải Dương

Hotline: 0898.41.41.41

Email: contact@tranphu.vn

Fanpage: https://www.facebook.com/TRANPHU.vietnam